Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

ΠΙΛΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΗΝΕΙΟΥ


«Γεωργία ακριβείας» στον κάμπο

Τα αποθέματα νερού στην περιοχή του Πηνειού στη Θεσσαλία μειώνονται επικίνδυνα. Υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί η λειψυδρία και να ανακοπεί η φρενήρης πορεία ερημοποίησης της περιοχής; Οι επιστήμονες απαντούν θετικά.
Με όπλο του καινοτόμες τεχνολογίες, το Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με επιστημονική υπεύθυνη την καθηγήτρια του ΕΜΠ Μαρία Μιμίκου, σε συνεργασία με ερευνητές από το Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικών και Γεωργικών Ερευνών και μηχανικούς από σημαντικά μελετητικά γραφεία, υλοποίησαν το πιλοτικό πρόγραμμα i-adapt, που απέδειξε ότι μπορεί να μειώσει το υδατικό έλλειμμα στην περιοχή του Πηνειού έως και 30%.
Ο γρίφος που κλήθηκαν να λύσουν οι ερευνητές ήταν αφ' ενός, με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να μειώσουν τη ζήτηση νερού, καθώς το βαμβάκι - κύρια καλλιέργεια του κάμπου- αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους καταναλωτές αρδευτικού νερού στην περιοχή. Και αφ' ετέρου, με ποιους τρόπους θα μπορούσαν να αυξήσουν το διαθέσιμο νερό στην περιοχή. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Η πειραματική καλλιέργεια βαμβακιού με εφαρμογή ενός καινοτόμου τρόπου καλλιέργειας που ονομάζεται «γεωργία ακριβείας» κατέδειξε ότι μειώθηκε η κατανάλωση αρδευτικού νερού κατά 20-35%, μειώθηκε η χρήση λιπάσματος έως και 30%, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκε η παραγωγή μέχρι και 30%.
Η «γεωργία ακριβείας» στηρίζεται στη χρήση συστήματος αισθητήρων ή συσκευών καταγραφής, που αποτυπώνουν τις πραγματικές ανάγκες της καλλιέργειας, προσδιορίζοντας το πότε ακριβώς χρειάζεται πότισμα και πόσο ακριβώς νερό απαιτείται. Η υιοθέτηση του φθηνότερου τύπου «γεωργίας ακριβείας» με μη αυτοματοποιημένο σύστημα, που χρειάζεται παρακολούθηση από τον αγρότη, κοστίζει περίπου 30 ευρώ/ 10 στρέμματα, αν υπάρχει ήδη άρδευση με σταγονίδια.
Νέες καλλιέργειες
Η αύξηση των αρδευόμενων εκτάσεων στη Θεσσαλία, σύμφωνα με τη μελέτη των επιστημόνων, δεν είναι θεμιτή, ενώ σε περιοχές του Πηνειού, όπου ο υδροφόρος ορίζοντας είναι χαμηλός, επιβάλλεται αλλαγή καλλιέργειας, για εξοικονόμηση νερού, σε ποσοστό 10-20% των αρδευομένων εκτάσεων, με είδη που έχουν μικρότερες απαιτήσεις σε νερό.
Μεγάλες απώλειες νερού της τάξης του 40-48% εντοπίζονται στα ανοιχτά αρδευτικά κανάλια, ενώ 20-25% εντοπίζεται στα κλειστά συστήματα μεταφοράς. Η λύση που προτάθηκε ήταν η χρήση κλειστών υπόγειων δικτύων, η οποία αν και ακριβή στην εγκατάσταση, βελτιώνει την απόδοση μεταφοράς νερού κατά 30%.
Εξετάστηκε και η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης επεξεργασμένων λυμάτων από τους οκτώ σταθμούς επεξεργασίας λυμάτων που λειτουργούν στην περιοχή του Πηνειού. Η ανάλυση έδειξε ότι υπάρχει η δυνατότητα για παραγωγή 21,5Mm3 νερού σε ετήσια βάση από επεξεργασμένα λύματα, τα οποία μπορούν να αρδεύσουν το 25% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων με βαμβάκι (50.000 στρέμματα).
Γεωτρήσεις
Οι ανάγκες σε νερό αυτή τη στιγμή στην περιοχή του Πηνειού ανέρχονται σε 20-25% πάνω από τη φέρουσα ικανότητα της λεκάνης. Το καλοκαίρι που ο Πηνειός αδειάζει, οι υπόγειοι υδροφόροι αποτελούν τη βασική πηγή άντλησης νερού για την πλειονότητα των γεωργών. Οπως αποδεικνύεται σε πολλές περιοχές της περιοχής, ο υδροφόρος ορίζοντας έχει κατέβει κατά 50 - 100 μέτρα, από τη συστηματική άντληση, ενέχοντας κινδύνους βιωσιμότητας των αποθεμάτων του, αλλά και υφαλμύρωσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου